طبق تحقیقات سازمان جهانی بهداشت در هر ۸ ثانیه یک نفر در دنیا به علت استعمال دخانیات جان خود را از دست می دهد.
نتایج تحقیقات حاکی از آن است چنانچه افراد در سنین نوجوانی شروع به کشیدن سیگار کنند (بیش از ۷۰ درصد موارد سیگاری شدن در این مرحله اتفاق می افتد )و مدت ۲۰ سال یا بیشتر به این عمل ادامه بدهند بین ۲۰تا ۲۵ سال زودتر از افرادی که به هیچ وجه در زندگی سیگار نکشیده اند ، خواهند مرد .
مجموعه ای از مسایل و مشکلات بهداشتی در ارتباط با مصرف مواد دخانی وجود دارد که می تواند به لحاظ شرایط جسمانی و مقاومت ایمنی در افراد سیگاری بروز می کند ، که برخی از آنها عبارتند از :
۱- از دست دادن موها :
با تضعیف سیستم ایمنی افراد سیگاری در اثر مصرف مواد دخانی ، بدن این افراد مستعد ابتلا به انواع بیماری ها از جمله (لوبوس اریتماتوز)می شود که این بیماری می تواند عامل از دست دادن موها ، ایجاد زخم دهان ، جوش های پوست روی صورت ، سر و دست ها شود.
۲- بورز آب مروارید (کاتاراکت):
افرادر سیگاری ۴۰ درصد بیشتر از افراد دیگر در معرض ابتلا به اب مروارید ، کدر شدن عدسی چشم وممانعت از عبور نور و در نهایت نابینایی هستند.
۳-افزایش چین و چروک پوست :
استعمال دخانیات باعث از بین بردن پروتئین های انعطاف دهنده پوست می شود.همچنین باعث تحلیل بردن ویتامین Aو محدود کردن جریان خون در عروق پوست می گردد.
پوست افراد سیگاری خشک و دارای خطوط و چین خوردگی های ریز در اطراف لبها و چشمهاست .
۴-ایجاد ضایعات شنوایی:
افراد سیگاری ۳ برابر از افراد غیر سیگاری به عفونت گوش میانی دچار می شوند.
۵- سرطان پوست :
افرارد سیگاری ۲ برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض خطر ابتلا به نوعی سرطان پوست (پوسته پوسته شدن برجستگی روی پوست) قرار دارند.
۶- فساد دندانها:
افراد سیگاری ۱/۵ مرتبه بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض خطر از دست دادن زودرس دندان ها هستند .
۷-پوکی استخوان :
منواکسید کربن یکی از اصلی ترین گازهای سمی در خروجی اگزوز اتومبیل و دود سیگار است ، میل ترکیبی این گاز با خون بسیار بالاتر از اکسیژن است . این گاز باعث کاهش قدرت عمل اکسیژن در خون افراد سیگاری حرفه ای تا ۱۵ درصد می شود.
استخوانهای افراد سیگاری تراکم خود را از دست داده و به راحتی شکسته می شود همینطور زمان التیام یافتن و جوش خوردن آنها پس از شکستگی تا ۸۰ درصد افزایش پیدا می کند .
۸- بیماری های قلبی :
بیماری های قلبی – عروقی ناشی از استعمال دخانیات بیش تر از ۶۰۰ هزار نفر را در سال در کشور های توسعه یافته از بین می رود . استعمال دخانیات باعث افزایش ضربان قلب ، بالا رفتن فشار خون ، افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا و گرفتگی عروق و نهایتا ایجادد حمله قلبی و سکته می شود.
۹- زخم معده :
استعمال دخانیات مقاومت معده را در برابر باکتری ها پایین می آورد ، همچنین باعث تضعیف معده در خنثی سازی اسید معده و مقاومت در برابر آن بعد از غذا خوردن و بر جای ماندن باقیمانده اسید در معده و در نتیجه تخریب دیواره آن می شود.
زخم معده افراد سیگاری به سختی درمان می شود و احتمال بهبودی آن تا زمانی که فرد سیگاری اکثرا اندک است .
۱۰- تغییر رنگ انگشتان:
قطران موجود در دود سیگار در اثر استعمال مستمر دخانیات روی انگشتان و ناخنها جمع شده و باعث تغییر رنگ آنها به قهوه ای مایل به زرد می شود.
۱۱-سرطان رحم وسقط جنین :
استعمال دخانیات دردوران بارداری می تواند باعث افزایش خطر زایمان نوزاد با وزن کم و بروز مسایل بهداشتی در آینده شود.سقط جنین در مادران سیگاری ۲ تا ۳ برابر بیشتر است .
۱۲- تغییر شکل دادن سلول های جنسی در مردان :
استعمال دخانیات باعث کاهش تعداد اسپرم و کاهش جریان خون در آلت تناسلی مردان و ناتوانی جنسی در این افراد می شود.ناباروی جنسی در مردان سیگاری نیز متداول تر از افراد غیر سیگاری است .
۱۳- سرطان :
بیشتر از ۴۰ عنصر سرطان زا در دود سیگاری وجود دارد احتمال سرطان ریه ۲۲ مرتبه بیشتر از افراد غیر سیگاری می باشد .
طبق تحقیقات بی شماری که انجام شده است در صورت ادامه استعمال دخانیات توسط افراد سیگاری ، احتمال ابتلا شدن آنها به انواع سرطان های دیگر از قبیل زبان ، دهان ، غدد بزاق و حلق (۶ تا ۲۷ برابر ) ، سرطان بینی (۲ مرتیه بیشتر ) ، گلو (۱۲ مرتیه ) مری (۸ تا ۱۰ برابر ) ، حنجره (۱۰تا ۱۸ برابر ) ، معده (۲تا ۳ برابر ) ، گلیه (۵ برابر ) ، آلت تناسلی مرد (۲تا۳ برابر ) ، لوزالمعده (۲تا۵ برابر ) مقعد (۵تا۶ برابر ) وجود دارد .
هر ساله تعداد مرگ و میر هایی که به علت مصرف سیگار ایجاد می شود خیلی بیشتر از مجموع ایدز ، الکل ، مواد مخدر ، تصادفات ، قتل،خود کشی و آتش سوزی می باشد.
تنیاکو اولین عامل پیشگیری مرگ در ایالات متحده به حساب می آید.استفاده از سیگار ، قلیان یا هر ماده دیگری که حاوی نیکوتین باشد به معنای استفاده از تنباکو تلقی می شود .محصولات مختلف تنباکو حاوی بیش از ۴ هزار نوع ماده مضر نظیر آمونیاک ، سیانید ، آرسنیک ، فورمالدئید ، قطران و نیکوتین می باشد .نیکوتین بخش طبیعی موجود در برگ گیاه تنباکو به حساب می اید ولی ماده است که سبب بروز اعتیاد می شود.
نیکوتین بصورت مستقیم مغز و سایر اجزای عصبی را تحت تاثیر قرار می دهد .زمانیکه افراد از دود سیگار استنشاق می کنند نیکوتین را وارد وارد ریه های خود می کنند و جریان خون بلافاصله نیکوتین را برداشت نمود ه و قلب نیز بلافاصله آنرا به مغز پمپ می کند .
سیگار کشیدن نه تنها برای سلامتی مضر است بلکه برای اطرافیان وی نظیر کودکانشان و هر کسی که آنها را دوست دارد خطرناک می باشد .
- برنامه ای به منظور ترک سیگار برای خود ترتیب دهید .
- لیستی از عللی که چرا شما باید سیگار را ترک کنید برای خود ترتیب دهید .مثلا سلامتی بیشتر ، طول عمر بیشتر ، احساس بهتر زیستن و سلامت خانواده
- زمان خوبی به منظور ترک انتخاب کنید .هرگز زمانی که تحت فشار های عصبی هستید و یا زمان تعطیلات سعی به ترک سیگار نداشته باشید .
- برای ترک آماده شوید.
- برای خود یک تاریخ انتخاب کنید .
- افرادی را انتخاب کنید تا از تصمیم شما حمایت کنند.تمرین کنید بدون آنکه نیاز به سیگار کشیدن داشته باشید با فشارهای عصبی عصبی مقابله کنید.
- هر آنچه در مورد سیگار کشیدن برای شما عادی شده است تغییر دهید مثلا سیگار خود را در جای دیگر قرار دهید .
- فقط در مکان های خاص مثلا خارج از خانه یا در محیط های باز سیگار بکشید .
- در یک زمان فقط یک پاکت سیگار بگیرید و سعی کنید به چیز های دیگر نظیر نوشیدن یا جویدن آدامس فکر کنید .
ترک سیگار :
از جعبه سیگار و پاکت سیگار خود را رها ساخته و آنها را دور بریزید .
کارهایی که هر روز صبح بطور معمول انجام می دهید ، تغییر دهید مثلا حین صبحانه خوردن جای دیگری بنشینید و خود را مشغول کنید .
کارهایی انجام دهید که از انجام دادن آنها لذت می برید .مثلا به پیاده روی بروید یا دوچرخه سواری کنید .
برای خود یک قلک تهیه کنید و پولی که قرار بوده است با آن سیگار بخرید در آن بریزید.
باقی ماندن بر ترک سیگار :
به طور منظم غذا بخورید . اگر زمانی احساس کردید که باید سیگار بکشید گمان کنید گرسنه هستید و چیزی بخورید . اگر بد اخلاق شدید صبور باشید ، ترک سیگار سخت است . ترک سیگار همانند ترک هروئین ، کوکائین و الکل سخت می باشد.
اگر شما نیاز به حمایت های خاص دارید از خانواده یا دوستانتان بخواهید در کنار شما باشند.
احساس گرسنگی و اضطراب امری طبیعی است و این امر به دلیل آن است که مغز شما می خواهد با شرایط عدم حضور نیکوتین سازگار شود .
شبها منظم و خوب بخوابید تا ببینید احساس سرزندگی و هوشیاری در طول روز خواهید داشت .
اگر شما منصرف شدید و با ز سیگار کشیدید مایوس نشوید . بطور میانگین هر فردی ۷ بار برای سیگار کشیدن اقدام می کند . ترک سیگار نیاز به تمرین و ممارست دارد .
حتی اگر شما سالهاست سیگار کشیده اید ترک سیگار منجر به بروز تفاوت هایی با شرایط فعلی شما خواهد شد . بو ومزه غذاها برای شما خوشایندتر خواهد شد ، بوی نفس شما بهتر می شود و سایر نکاتی که در ادامه به آنها اشاره می شود.
در طی ۲۰ دقیقه : فشار خون و تعداد ضربان قلب شما کاهش می یابد .
در طی ۸ ساعت : سطح اکسیژن و مونواکسید در خون به حد طبیعی خود بر می گردد.
در طی ۱ روز : احتمال بروز سکته قلبی کاهش می یابد .
در طی ۲ روز : انتهای اعصاب بازسازی شده و حس بویایی و چشایی تقویت می شود.
در طی ۱-۹ ماه : سرفه ، احتقان سینوس ها ، خستگی وتنگی نفس کاهش می یابد .
در طی ۱ سال : احتمال بروز سکته قلبی دقیقا نصف می شود.
در طی ۵ سال : میزان بروز سکته مغزی نیز به اندازه افراد یر سیگاری می شود .
در طی ۱۰ سال : احتمال مرگ بعلت بروز سرطان ریه به اندازه نصف افراد سیگاری می شود.
در طی ۱۵ سال : شانس بروز بیماری های عروق قلبی و مرگ ناشی از آن به اندازه افرادی می شود که هرگز سیگار نکشیده اند.
منبع: کمیته آموزشی بیمارستان فوق تخصصی خاتم الانبیاء (ص)