پرسشنامه S.A.S
با توجه به حالت خود در هفته گذشته در خانه مورد نظر علامت × بگذارید.
مقیاس خودسنجی اضطراب زانگ S.A.S:
این مقیاس دارای 20 سؤال چهار گزینه ای بوده و بر مبنای نشانگان بدنی- عاطفی اضطراب تهیه شده است. به منظور ساختن این مقیاس از ملاک های تشخیصی استفاده شده که با شایعترین ویژگی های اختلال اضطرابی مطابق و هماهنگ هستند، یعنی مصاحبه های بالینی مراجعین مضطرب را به صورت مشروح ضبط کرده بعداً از تک تک موارد مطروحه درساخت آزمون استفاده کرده اند ملاک های تشخیصی S.A.S دارای 5 نشانه عاطفی و15 نشانه بدنی است.
نشانگان عاطفی اضطراب :
1- تشویق و عصبانیت
2- ترس
3- وحشت و هراس
4- عدم انسجام روانی
5- بیم و هراس ناشی از انتظار یک پیشامد نامطلوب
نشانگان جسمی اضطراب:
1- لرزش 9- تپش قلب
2- ناراحتی و دردهای بدنی 10- گیجی
3- تهوع و استفراغ 11- تکرار ادار
4- تنگی نفس 12- عرق کردن
5- احساس بی حسی و مور مور شدن 13- برافروختگی چهره
6- ضعف و سستی 14- بی خوابی
7- ضعف و خستگی زودرس 15- بختک زدگی
8- بی قراری و ناآرامی
امتیاز این مقایس نسبت به مقیاس های مشابه در این است که مراجع کمتر می تواند شیوه خاصی را در جوابهایش دنبال کند. زیرا از 20 سؤال استفاده شده در مقیاس تعدادی از سؤالات (16 سؤال) بر نشانگان مثبت و برخی دیگر (4 سؤال) بر نشانگان منفی تأکید دارد (سؤالات 5، 9، 13، 19). برای آنکه پاسخگو جوابهای علامت زده خود را مورد تجدیدنظرقرار ندهد به جای پاسخ های بلی و خیر (که در اکثر پرسشنامه ها رایج است) از ستونهای هیچ گاه یا به ندرت، گهگاه، بیشتر اوقات و دائم یا تقریباً همیشه استفاده شده است.
حسن دیگر این مقیاس این است که مقیاس رتبه ای را به فاصله ای تبدیل کرده (با استفاده از مقایس درجه بندی که صفات کیفی را به کمی تبدیل می کند) و آزمون را به یک آزمون پارامتر یک تبدیل ساخته است، لذا در آزمون آماری جهت برآورد جامعه از روی نمونه می توان از روشهای پیشرفته تر و دقیقتری استفاده کرد.
موقع استفاده از این مقیاس از پاسخگو خواسته می شود که به هر یک از 20 سؤال بر اساس اینکه در خلال هفته گذشته تا چه اندازه ای در مورد وی صدق می کند پاسخ دهد.
مقیاسS.A.S به گونه ای ساخته شده است که افرادی که اضطراب کمتری دارند نمره کمتر و آنهائی که اضطراب بیشتری دارند نمره بالاتری را در این مقیاس دریافت می کنند.
در موقع نمره گذاری با توجه به نوع سؤال اگر مثبت باشد به هیچ گاه، یک نمره و به بقیه به ترتیب دو و سه و چهار نمره داده می شود ولی اگر سؤال منفی بود برعکس به دائم یا تقریباً همیشه یک نمره و به هیچ گاه چهار داده می شود. حد اکثر نمره ممکن در این مقیاس است. و نمره هر آزمودنی برابر مجموع نمرات یا کل ارزشهای بدست آمده از هر یک از سؤالات است و میزان اضطراب هر پاسخگو برابر است با نمره خام (نمره بدست آمده تقسیم بر 80 ضربدر 100)= میزان اضطراب
الف- اعتبار:
اعتبار آزمون یعنی اینکه چیزی را به سنجد که برای اندازه گیری آن ساخته شده است اعتبار هر آزمون به یکی از دو روش زیر تعیین می شود.
1- مقایسه نتایج آزمون جدید با یک معیار خارجی دیگر، یعنی با مقیاس دیگر از همین نوع که اعتبار آن به اثبات رسیده است به عبارت دیگر بین نتایج حاصل از این آزمون و نتایج مقیاس های مشابه که اعتبار آنها مسلّم فرض شده است همبستگی وجود داشته است
در این مورد مطالعات چندی صورت گرفته که نشان می دهد این مقیاس در یک سطح معنی دار آماری، پیوسته بیماران مبتلا به اختلال های اضطرابی را از سایر طبقات متمایز می کند. یکی از این مطالعات که بیانگر همبستگی میان مقیاس اضطراب هاملیتون (1959) و مقیاس اضطراب زانگS.A.S بود نشان می داد که بر اساس اطّلاعات حاصل از اجرای دو مقیاس روی بیش از 500 مورد و با استفاده از روش همبستگی پیرسون همبستگی میان دو آزمون S.A.S و H.A.S برابر 71% بوده است.
2- روش دوم برای تعیین اعتبار یک آزمون در صورت فقدان آزمون مشابه استفاده از نظر چند ادوار صلاحیت دار در مورد مقیاس ساخته شده می باشد.
از این روش برای برآورد اعتبار یک مقیاس وقتی استفاده می شود که مقیاس بر اساس ادبیات پژوهشی در دسترس، ساخته شده باشد. در اینصورت معیار نمی تواند یک معیار تشخیصی کاملاً فراگیر باشد و دربرگیرندة همه جزئیات مکاتب روانشناسی و روانپزشکی و کلیه تئوری های پیرامون اضطراب نخواهد بود. بلکه فهرست علایم اساسی درونی بر مبنای نشانگان را نشان می دهد با توجه به اینکه مقیاس S.A.S روی عناوینی تأکید دارد که علائم اساسی اضطراب را تشکیل می دهند و فرد در زندگی واقعی خود به دفعات آنها رانمایان می سازد و می تواند خود به راحتی روی آن صفات نظر دهد. لذا می توان مقیاس S.A.S را مقیاس معتبری برای تشخیص اضطراب دانست.
ب) پایائی
پایانی تست اشاره به قابلیّت اجرای یک آزمون در زمان های مختلف و کسب نتایج تقریباً یکسان را دارد. برای محاسبه پایانی از روشهای زیر استفاده می کنند.
1- پایائی ارزیابی ها: که در مورد مقیاس خودسنجی اضطراب زانگ کاربردی ندارد.
2- روش همبستگی بین مواد آزمون، که به وسیله آزمون همسانی درونی برآورده می شود.
برای محاسبه پایانی مقیاس S.A.S از روش ضریب انسجام که میزان همبستگی درونی یا تجانس سؤالات را مورد بررسی قرار می دهد استفاده شده است. و تحلیل های آماری نتایج S.A.S با استفاده از ضریب انسجام نشان دهنده ضریبی برابر 84 بود که بیانگر پایانی بسیار بالای این مقیاس می باشد. (ایروین کوتاش و دیگران1987).
تفسیر نتایج مقیاسS.A.S
نتایج حاصل از مطالعات گوناگون نشانگر آن است که معمولاً مقداری اضطراب تقریباً در همه اختلال های روانی وجود دارد و بیماران ممکن است چندین تشخیص داشته باشند (مخصوصاً بیماران سایکوسوماتیک که همراه با هر تشخیص مسئله اضطراب نیز مطرح است). درد خفیف پشت و اضطراب، بیماران قلبی و عروقی و اضطراب، افسردگی و اضطراب. بنابراین با تشخیص اولیه ضایعه قلبی- عروقی یا میگرن ممکن است یک اختلال اضطرابی نیز وجود داشته باشد که علاوه بر عوارض دیگر نیازمند درمان باشد.
با جمع بندی و مطالعه نتایج، مقیاس S.A.S به شرح زیر مورد تفسیر قرار می گیرد.
نمره 44-25 در طیف نرمال قرار می گیرد
59-45 اضطراب خفیف و متوسط (در حد بالای متوسط فرض شده)
74-60 اضطراب شدید یا قابل توجه
75 و بیشتر خیلی شدید (شدیدترین میزان اضطراب)